Os países que deixan de ser competitivos devalúan as súas moedas e automaticamente todos os seus cidadáns, aínda que algúns non se decaten, son máis pobres. É unha medida moi efectiva porque se aplica dun día para outro. En cambio, unha depreciación interna sen tocar a moeda -o caso de España- é algo complexo e laborioso, que no mellor dos casos require tempo. Á depreciación do país que está facendo o Goberno aquí chámaselle reforma laboral, reforma financeira, reforma educativa, reforma sanitaria, axuste orzamentario…, o que pode dar idea da dificultade que supón acometer todo iso; máxime cando ademais non hai consenso político nin social.

Outra diferenza importante entre unha depreciación convencional -como as que fixo Solchaga- e unha depreciación interna está nos seus resultados a curto prazo. Polo xeral, unha devaluación da moeda contribúe ao relanzamento inmediato das exportacións, o que tira do crecemento e do emprego. En cambio, esta depreciación paulatina do país está sacrificando o potencial de desenvolvemento e, por riba, o benestar dos españois, co consecuente atraso dos resultados esperados, supeditados a conseguir o beneplácito das autoridades de Berlín e Bruxelas e a acougar os mercados financeiros onde se financia España, cuxo principal problema é a súa débeda privada -léase familias e empresas-, que aínda hoxe é do 227% do PIB, máis do dobre que no ano 2000.

O Goberno non procura o mínimo consenso con outras formacións políticas porque apenas ten marxe de manobra. Pero iso non evita que xurdan dúbidas sobre os riscos de carecer duns Pactos da Moncloa. É crible, por exemplo, que poida executarse un recorte orzamentario de 27.000 millóns de euros, e outro de 10.000 millóns en sanidade e educación, simplemente con votacións mecánicas da maioría absoluta do PP ou con reunións do presidente con algúns ministros e os baróns territoriais conservadores? Felipe González parece telo claro: «Preocúpame a falta de orientación do Goberno e a oposición», dixo o ex presidente, nunha análise fácil de compartir. Di tamén González que os rapaces do 15-M tiñan razón en saír á rúa pero que cometeron un erro: no canto de centrarse en dous ou tres prioridades escribiron unha extensa carta aos Reis Meigos. É extrapolable esa crítica ao Goberno de España? Non estará abrindo Rajoy demasiados frontes sen pechar os prioritarios, e sen consenso nin ganas de buscalo? De entrada, xa hai medios que apuntan que o PP perde máis de oito puntos polo desgaste acelerado do Goberno.