José Luís Gómez

España consumiu moito tempo lamentándose da falta de financiamento bancario para as empresas, pero en cambio tardou en adoptar medidas, tanto para sanear o sector financeiro -o ministro Guindos eleva agora a 52.000 millóns o impacto da reforma- como, sobre todo, para innovar e promover alternativas, algunhas delas xa coñecidas no mundo anglosaxón, onde os mercados de capitais están máis diversificados e son máis competitivos. Un exemplo é a falta de empuxe ao Mercado Alternativo Bolsista (MAB), dedicado a empresas de reducida capitalización. Outro é a precariedade do capital risco ou a falta de suficientes ‘business angels’, é dicir, de persoas cun amplo coñecemento de determinados sectores e con capacidade de investimento, que impulsan o desenvolvemento de proxectos empresariais con alto potencial de crecemento nas súas primeiras etapas de vida, achegando capital e valor engadido á xestión.

A miúdo dá a impresión de que a banca actúa como can do hortelano, que non come nin deixa comer. Nin se abren espazos para recuperar a banca pública, demonizada sen que ninguén explique as razóns, nin se propician alternativas consistentes ao financiamento tradicional, neste momento colapsada e pendente dunha reforma que aínda tardará en dar froitos, por positiva que sexa.

Todo parece indicar que os bancos e caixas, cada vez máis concentradas por certo, van deixar espazo para que emerxan novos axentes financeiros, especializados en financiamento de empresas, pero ese tipo de procesos adoitan requirir estímulos lexislativos e incentivos ás compañías, por exemplo para crear un gran Mercado Alternativo Bolsista, que en España está por vir.

As grandes solucións chegarán desde arriba -léase Unión Europea, Banco Central Europeo e Alemaña-, máxime agora que España é un país tutelado por Berlín e Bruxelas, pero desde abaixo tamén cabe moverse. Como di o economista galego Vicente Martín, para que se reactive a economía ten que haber máis demanda, pero para que as empresas poidan facer cousas -por unha banda investir e polo outro tirar da economía e xerar máis emprego-, é fundamental que haxa financiamento, do tipo que sexa. En definitiva, será unha boa forma de demostrar algo que predicou Guindos ante Ben Bernanke en Wáshington: o fin último da reforma financeira ou a reforma laboral é o de volver ao crecemento económico nos próximos meses.